Door Jasper Helmantel, Cruydt-Hoeck
Als we onze tuin ecologischer willen maken en meer ruimte willen creëren voor bijen, vlinders en andere insecten dan is het belangrijk veel inheemse wilde planten toe te passen. Dit kan op allerlei manieren, zowel in de zon als in de schaduw en op droge tot juist hele natte plekken in de tuin. Een veel gebruikte toepassing van inheemse wilde planten is de bloemenweide. In dit artikel gaan we in op de aanleg en het beheer hiervan.
Een bloemenweide kan prima in een particuliere tuin. Dat hoeft niet alleen in de openbare ruimte of in het buitengebied. Uiteraard is het prettig als we wat extra ruimte hebben, maar ook een bloemenweide van enkele vierkante meters kan al flink bijdragen aan het welzijn van bijen, vlinders en andere insecten. Zeker als er niet alleen iets voor hen te halen is in onze tuin, maar ook in meer tuinen op steenworp afstand die gezamenlijk een ecologisch lint vormen.
Als we aan de slag willen met een bloemenweide is de natuur, en meer specifiek de plek waar we een bloemenweide willen het uitgangspunt. Niet alles kan overal, maar overal kan wel iets.
Het belangrijkste aan een succesvolle bloemenweide is het beheer, waarover straks meer. In veel gevallen, zeker in tuinen, zal de oorspronkelijke zadenbank verdwenen zijn en zullen we een zadenmengsel toe moeten gaan passen. Hiervoor zijn diverse zadenmengsels op de markt, maar niet alle zijn even geschikt. Veel zadenmengsels bevatten namelijk veel exoten, vrolijke gekleurde bloemen vanuit de hele wereld. Leuk om naar te kijken, maar weinig nuttig voor de bijen, vlinders en andere insecten van hier die we juist wilden helpen. Let er daarom op een zadenmengsel met inheemse wilde planten soorten te gebruiken. Een tweede punt om op te letten is dat het zadenmengsel past bij onze bodem. Zo zijn er zadenmengsels voor klei-, zand- en veengrond, voor droge en natte plekken enzovoorts.
Voordat we kunnen gaan zaaien, maken we de grond eerst vrij van de bestaande vegetatie, door deze onder te werken of af te plaggen. Hier zijn verschillende gereedschappen en machines voor, afhankelijk van de schaal van de bloemenweide die we willen creëren. Helaas zal het lukraak uitstrooien van een zakje zaad boven ons gazon teleurstellend zijn en weinig bijdragen.
Zaaien kan jaarrond, maar het beste in de nazomer/najaar, behalve bij vorst of als het zeer droog of zeer nat is. We lengen het zadenmengsel (1-2 gram per m2 is voldoende) aan met wat zand of potgrond om het volume groter te maken zodat we de zaden goed kunnen verdelen. Voor tot 100m2 is een emmer zand voldoende. Gebruik tot 2-3 kilogram een kruiwagen vol zand. Na het gelijkmatig uitzaaien harken we de zaden heel lichtjes in. Na het inzaaien komt het meest ingewikkelde, namelijk: geduld! Wildeplantenzaden kiezen zorgvuldig het beste kiemmoment wat kan variëren tussen enkele weken tot wel een jaar.
Voor het beheer is het van belang te maaien en het maaisel af te voeren, naar bijvoorbeeld de composthoop. Hiermee verschralen we de bloemenweide waardoor de bloemen beter kunnen concurreren met de grassen die veel sneller reageren op veel voeding.
Maaien doen we op schrale grond 1x per jaar, op rijkere gronden 2-3 keer per jaar. Het beste is een gefaseerd maaibeheer, waarbij we heel vaak steeds kleine stukjes maaien. Hoe meer variatie, hoe meer kansen voor de bioidiversiteit.
Meer lezen? Op de website www.cruydthoeck.nl is veel meer informatie over zadenmengsels en over aanleg en beheer te vinden.
Hulp nodig? De aangesloten bedrijven bij Wilde Weelde kunnen verder adviseren en de aanleg en het beheer van de bloemenweide verzorgen of hierin ondersteunen.
Tekst: Jasper Helmantel, Cruydt-Hoeck
Fotografie Wilde Weelde Wereld Appeltern: Stephan Schillemans
Beste medewerker[s],
In mijn tuin staan inmiddels wat planten van jullie. mijn tuin ligt achter een rijtjeshuis en beslaat 60 vierkante meter. achter een rijtjeshuis en 60 vierkante meter.
Het grootste deel is halfschaduw, klein stukje middagzon en klein stukje volle schaduw.
De Gele Kamille bloeit naast de Khartuizer Anjer en de Distel in de middagzon de halfschaduw groeit: gele en paarse Dovenetel, Geranium, Lelietje van Dalen.
De Ereprijs en de Zwolse Anjer groeien goed, maar bloeien niet. Ze zijn in het voorjaar geplant langs een rand voor schutting en krijgen volle zon; is dat wel okee???
Hebt u tips voor de Ereprijs en de Zwolse Anjer?
bij voorbaar hartelijk dank voor de moeite