Voedselbos, inspiratie voor ontwerp en beheer
geschreven door Madelon Oostwoud
In het kort
Het eerste wat me opviel en een uitdrukkelijke meerwaarde is voor iemand die zich met ‘voedsel verbouwen anders’ bezig houdt of wil gaan houden, is de bijgeleverde plantengids. Die kietelt je inspiratie!
De schrijfster is een wandelende kennisbank op het gebied van voedselbossen in de breedste zin van het woord. In 9 stappen neemt ze je mee van vroeger naar nu, van natuurlijke kringloop en successie naar wetgeving en ondernemen, van het ‘lezen van het land’ via de samenstelling van de grond, het bodem- en plantenleven naar ontwerp, aanleg en beheer van een voedselbos of voedselbosrand.
De kern van het boek is heel gestructureerd en helder. De 9 hoofdstukken behandelen stap voor stap wat er komt kijken, wat je moet doen, hoe je kunt ondernemen en met welke wetten en regels je wordt geconfronteerd als je een voedselbos of voedselbosrand wilt gaan aanleggen en exploiteren. Het wordt heel duidelijk dat je weliswaar leunt op de natuur en de natuurlijke kringloop, maar dat je bezig bent met agricultuur, met landbouw. Alles wat je doet in en met het voedselbos is gericht op het produceren van voedsel. In een natuurlijk bos vind je nooit zoveel voedselplanten bij elkaar.
De hoofdstukken worden gelardeerd met 18 beschreven initiatieven in België en Nederland. De meesten daarvan overigens pas uit de laatste 10 jaar, waarmee meteen geïllustreerd wordt hoe recent de geschiedenis van het fenomeen voedselbos in de lage landen is.
Waar het voor mij allemaal een beetje rommelig en onoverzichtelijk begint te worden is de manier waarop de hoofdstukken worden uitgewerkt. De hoofdtekst wordt te pas en te onpas doorbroken met toelichtende teksten en tekeningen. Inhoudelijk altijd interessant, maar erg afleidend van de hoofdlijn. Soms is het intermezzo zomaar meer dan een paginatekst lang en moet je echt zoeken waar het verhaal nu eigenlijk verder gaat. Ook de plaatsing van stukjes anders gekleurde tekst en tekeningen leiden vaak af.
De kracht van het boek
Het boek geeft een ongelooflijke berg aan informatie over vrijwel alle aspecten die te maken hebben met het opzetten en exploiteren van een voedselbos. Het is toegankelijk en prettig geschreven en er worden mooie voorbeeldprojecten getoond. Het is wel een boek voor de serieus geïnteresseerde. Je moet bereid zijn je te verdiepen in de materie, dan valt er veel te halen in en te leren uit dit boek. Wil je serieus aan de slag met een voedselbos of voedselbosrand dan is dit boek een absolute aanrader.
Ron van de Straat (Tuynplan)