Met de opwarming van de aarde voorspellen de meteorologen dat niet alleen de gemiddelde temperatuur zal stijgen maar dat we ook te maken zullen krijgen met korte perioden van zeer intense regenval, gevolgd door lange periodes van droogte. Het is dus de uitdaging om op een aangepaste manier met deze kortstondige stortvloed om te gaan. Hetzij door bufferbekkens of wadi’s aan te leggen waarin het water kan samenvloeien en infiltreren of door bestaande bestrating te gaan ontharden waardoor het water kan infiltreren in de bodem in plaats van het rioolstelsel te overspoelen.
Een klant in de Antwerpse stadsrand confronteerde me met de situatie waarbij meer dan 1/3e van zijn tuintje bestond uit niet- waterdoorlaatbare, beklinkerde bestrating. De garage bevond zich achterin de tuin en uit functionele overwegingen was het noodzakelijk dat die met de wagen bereikbaar was. De uitgangssituatie was niet alleen esthetisch verschrikkelijk lelijk (net een betonnen landingsbaan op de luchthaven), ook de mogelijkheden om vloeiende structuurlijnen in het tuinontwerp te brengen en te werken met een rijk gamma van bloeiende planten werden sterk gehypothekeerd.
Zowel uit esthetisch als uit klimatologisch en ecologisch oogpunt werd er dus gekozen om in te boeten op de functionaliteit van een comfortabele, antropocentristische oprit en deze te vervangen door een rudimentair karrenspoor uitgevoerd in grind en aangevuld met grotere stapstenen om de oversteek te maken.
Belangrijk zowel voor de gekozen beplanting als voor de doelstelling om wateroverlast op te vangen, is de drainagecapaciteit van de ondergrond. Over de ganse breedte van de oorspronkelijke oprit werd een koffer van steenpuin aangebracht. Hierdoor heeft ook het karrenspoor de nodige stabiliteit en kan het overtollige water vlotjes infiltreren. Rondom het karrenspoor werd de oorspronkelijke voedselarme, grootkorrelige zandgrond die onder de oprit lag gerecupereerd zodat we konden werken met een gesloten grondbalans.
Maar ook voor de geselecteerde beplanting was de keuze voor voedselarme zandgrond noodzakelijk. De planten mogen immers niet te groot worden omdat de auto er nog ongehinderd over moet kunnen rijden. En de planten moeten kunnen overleven in omstandigheden die zeer goede drainage vereisen. Om nog maar te zwijgen over de lange periodes van droogte waarover ik in het begin al sprak. Op deze manier kom je al snel bij een selectie Mediterrane rotsplanten en planten die op semi extensieve groendaken worden toegepast.
In grote drifts werden volgende planten geselecteerd: Phyla nodiflora, Rosemarinus officinalis Boule, Origanum vulgare, Sesleria Albicans, Sedum reflexum, Erigeron karvinskianus en Thymus praecox Coccineus. Allium schoenoprasium werd er tussen gestrooid. De structuurlijnen van de tuin werden doorgetrokken alsof de oprit niet bestaat. Het karrenspoor loopt als het ware dwars door de tuin met een merkwaardig speels effect als gevolg
Ja, het is niet meer zo eenvoudig om de vuilbak buiten te rijden (in België hebben we plastieken vuilbakken op wieltjes) en ja, je moet al hinkstapspringend een bak Jupiler uit de kofferbak van de auto halen, maar o wat een rijkdom kwam daar voor al dat hinderlijke comfort in de plaats.
Sammy Deburggraeve (tekst en foto’s)
Natuurtuinen Deburggraeve