Het NK Tegelwippen, een initiatief van stichting Steenbreek is weer begonnen. Bewoners worden door gemeenten aangezet om massaal tegels uit de tuin te verwijderen. Maar hoe verander je daarna de kale, zanderige boel in een groene oase vol leven? In het boek ‘Van tegeltuin naar jungle’ laat Katja Staring zien hoe ze met heel weinig budget en zonder verspilling van grondstoffen haar betegelde achtertuin in een halfjaar tijd heeft vergroend. Ze deelt niet alleen haar eigen ervaringen, maar ze inspireert ook door andere voorbeeldprojecten te geven, zoals de Wilde Weelde Wereld tuin in Appeltern. Ook interviewt ze een aantal Wilde Weelde experts. Alle hoofdstukken bevatten praktische tips met foto’s die duidelijk laten zien hoe je het aanpakt.
Waarom tegels eruit en groen erin?
Het weer in Nederland wordt steeds extremer. Hevige regenbuien en lange periodes van hitte en droogte volgen elkaar op. Daarnaast heeft onderzoek uitgewezen dat een groenere leefomgeving een positief effect heeft op onze mentale gezondheid.
Op een zonnige dag brand je weg in een betegelde tuin. Planten geven verkoeling. Om de rioleringen te ontlasten tijdens hoosbuien, helpt het enorm als onze tuinen fungeren als een spons. Door je groene kliko niet te gebruiken, maar al je tuin- en keukenafval te composteren in je eigen tuin, bouw je aan een gezonde bodem die veel meer water kan opnemen. In het boek geeft Hans te Loo van de Tuinen van Geerdink tips over hoe je creatief water kunt afkoppelen met zo min mogelijk technische oplossingen. Denk daarbij aan een wadi waarbij het water langzaam infiltreert in de bodem.
Hergebruik
En wat doe je met de gewipte tegels? Afvoeren of maak je van de tegels een kruidenspiraal of stapelmuurtje, zoals Katja doet. Ecohovenier Loek Gorris laat in het boek zien hoe je die beplant. Laat je niet verleiden door de commerciële tuincentra om van alles aan te schaffen. Hergebruik materialen. Bouw met hout dat er al is zonder het te hoeven kopen. Met takken, stammen en stronken kun je van alles in elkaar zetten. Goed hout om te vlechten zijn wilgentenen en hazelaartakken. Ook kun je het budget binnen de perken houden door planten zelf te kweken vanuit zaad of te stekken. Je ruilt ze met andere tuiniers. Kijk of er een tuinplantenkringloop in je buurt zit of informeer bij Struikrovers; zij redden planten van de sloop bij gebouwen.
Snel resultaat met klimmers en bloeiers
Het duurt een poos voordat bomen en vaste planten je tuin groen maken. In die tussentijd kun je op open plekken eenjarige zaaien en bollen planten die in een korte tijd je tuin veranderen in een bloeiende en zoemende weelde. Met wilgentakken kun je constructies bouwen, zodat snelgroeiende klimmers als siererwt, winde en Oost-Indische kers de hoogte in kunnen. Met hoge bloeiers als cosmea, zonnebloemen en dahlia’s maak je echt een feestje. Katja laat ook ‘onkruid’ staan, omdat deze planten de bodem beschermen tegen uitdroging en zorgen voor voedingstoffen. Veel van deze planten zijn ook eetbaar. Dit betekent dat je kunt gaan wildplukken in je eigen tuin. Kweker Martin Stevens van Kas & Co noemt dit ‘Aanwaaituinieren’. Hij enthousiasmeert mensen om de natuur zijn gang te laten gaan. Een voordeel van inheemse planten is dat ze zich thuis voelen op specifieke plekken en daar dus goed groeien. Wilde en inheemse planten zijn sterk en maakt je tuin robuust en onderhoudsarm. En inheemse planten bieden nectar en stuifmeel voor insecten, of bladeren en stelen voor rupsen en bladluizen. En daar komen dan weer vogels op af. Leven in de tuin.
Motiverend zijn ook de woorden van ecologisch tuinontwerper Emiel Versluis: ‘Iedere tuin is een kleine schakel in het geheel. Die heel belangrijk is. Zo maak je in een stad stepping stones met allerlei kleine biotoopjes, want als er maar één groen tuintje in een wijk ligt, dan is het kwetsbaar. Met meer groene tuintjes kun je het verschil maken.’
Aan het einde van het boek vind je heel veel links voor meer informatie en een handige plantenlijst van wat je waar plant en welke planten wintergroen blijven.
Dit vlot geschreven en complete boek is wat mij betreft een klassieker voor als je een onderhoudsarme tuin wilt die je niet hoeft te schrobben en ook niet voortdurend te wieden of vegen. Wip die tegels eruit en maak je eigen paradijs!
Van tegeltuin naar jungle. KNNV Uitgeverij· ISBN : 9789050118941
De auteur: Katja Staring publiceert over plantaardige onderwerpen als journalist, blogger, fotograaf en Instagrammer @dailygreeninspiration. Ze heeft onlangs een nieuw boek geschreven met de titel Slow Flowers dat een stem geeft aan pionierende telers van lokale natuurvriendelijke seizoensbloemen.