Een inkijkje bij de Veldcursus

Het gewone leven ging, naast de Floriade Expo 2022, gewoon door.

Al voor de vierde keer werd deze zomer de succesvolle Veldcursus georganiseerd. Drie dagen lekker buiten struinen en samen inheemse planten leren kennen en leren toepassen. Elke cursusdag wordt op een andere toplocatie gehouden, alleen dat al maakt de cursus tot een feestje. Een inkijkje.

Dag 1. Tolkamer
Donkere wolken pakten zich in mei samen boven het rivierengebied. Na een lange periode van droog en zonnig weer gaf de weersverwachting zwaar onweer op, uitgerekend tijdens onze eerste cursusdag. Als cursusteam leek het ons niet verstandig om volkomen onbeschut met een groep in de uiterwaarden te zitten. Met kunst en vliegwerk lukte het om alle deelnemers op tijd te bereiken, een week later was het prachtig weer. Dankzij een paar malse buitjes had de droge begroeiing zich zelfs al aardig hersteld.

De Bijlandsedijk bij Tolkamer, vlakbij Lobith waar de Rijn ons land binnenstroomt, is een bijzondere plek. Het ziet er een beetje rommelig uit met een overslagterrein en een binnenvaarthaventje, maar daar trekken de bijzondere planten zich niets van aan.

Samen met de cursisten genoten we hier van de stroomdalflora met bloeiende veldsalie, grote centaurie, beemdkroon (met de zeldzame knautiabij) en massa’s andere planten. Te midden van deze rijkdom gingen we aan de slag met het determineren van de planten.

Ooit verzuchtte hier een cursist: “Wow, wat is hier een mooi mengsel ingezaaid”. Het is ook bijna niet te geloven dat deze bloemenweelde van nature hier groeit. Dit bijzondere gegeven werd de aanleiding voor een opdracht: Wat groeit er eigenlijk op een vierkante meter en zou je zo’n bloemrijke begroeiing kunnen ‘vangen’ in een zaadmengsel?  Aansluitend vertelde Jojanneke Bijkerk (van de Cruydt-Hoeck) over de geheimen achter de samenstelling van de Cruydt-Hoeck-mengsels. De hele dag was er volop gelegenheid om rond te struinen, nog meer planten te bekijken en ons te verbazen over de massale aanwezigheid van bremrapen, een niet alledaags verschijnsel!

Dag 2. Wilde Weelde Wereldtuin in Appeltern
De tweede dag speelde zich af in onze eigen Wilde Weelde Wereld in de Tuinen van Appeltern. Inmiddels komt deze tuin tot wasdom en er is veel afwisseling. De planten die we op Tolkamer leerden kennen kwamen we hier weer tegen, maar nu wél ingezaaid.

Er wordt enthousiast gedetermineerd: Cursist Kees van der Laan schrijft hierover: “Samen met twee collega’s staren we door onze loepjes naar de takjes van een plantje. “Ik zie niks”, zeg ik. “Jouw loep is ook niet goed”, lacht Peter en geeft mij de zijne. Ik tuur door het glas en zie het inderdaad beter. “Ja verdomd, ik zie het, klierig behaard”, roep ik enthousiast, “Eh, dan is het, effe kijken eh…”. “Kattendoorn”, zegt Ivo snel. “Ja, maar jij wist het!”, roepen Peter en ik gelijktijdig. “Geintje, ik kon het niet laten”.  We staan op en gaan zoeken naar een nieuw te determineren plantje. Ik voel een zekere trots dat we het gevonden hebben en verbaas me hogelijk over hoe men ooit met zo’n boek begonnen moet zijn. “Ononis”, mompel ik, “Kattenpis Ononis”, probeer ik als ezelsbruggetje, me sterk afvragend of dat wel gaat werken”.

Speurtocht en proeftuinen
Bij het determineren werken we met de Veldgids Nederlandse Flora, die werkt snel en is behoorlijk begrijpelijk. Toch loop je vaak tegen cryptische termen aan zoals tweezijdig symmetrisch of eenhuizig. Ook moet je de stijl, meeldraden, kroon en kelk kunnen herkennen. Als je gokt bij zulke begrippen loop je al snel vast. Daarom hielden we een speurtocht naar allerlei botanische termen. Door gericht op zoek te gaan naar een bovenstandig vruchtbeginsel of aanliggende beharing moet je de planten goed bekijken en ontwikkel je gevoel waar je op moet letten. Tot slot bekeken we de proeftuin, die door een aantal Wilde Weelders is aangelegd en die de komende jaren gevolgd gaat worden. Doel is om meer te weten te komen over hoe inheemse planten zich gedragen in de border.

Dag 3. Amstelveense Heemparken
De derde en laatste bijeenkomst was in de heemparken van Amstelveen. Hier wordt al meer dan 75 jaar getuinierd met inheemse planten. Simon, onze enthousiaste gids, leidt ons rond.

Met veel kennis van zaken en gevoel voor wat de ruimte met je doet laat hij ons allerlei bijzonderheden zien, van de laanbomen op weg naar het park tot het tere klimopklokje op een open plek. Hij vertelt over de geschiedenis van de parken, over het intensieve beheer, de snoeiwijze en de bezoekers. Steeds koppelt hij zijn verhaal aan de sfeer van het park op de open of juist gesloten plekken, hoe het zonlicht door de begroeiing valt, doorkijkjes, hoe de kleuren door het seizoen heen veranderen. Hoewel de parken er heel natuurlijk uitzien, zijn het mensenhanden die hier voortdurend bijsturen. Na de rondgang lunchen we op de heemplantenkwekerij waar de planten voor de parken opgekweekt worden. Hier zijn ook allerlei bijzonderheden te zien, groeiend in speciale biotoopschalen.

‘s Middags wordt er weer gedetermineerd en naar de familiekenmerken gekeken. Dan volgt de afsluitende opdracht die de opgedane plantenkennis direct koppelt aan de praktijk: ontwerp een stukje beplanting met inheemse planten voor een denkbeeldige klant. Met een hoofd vol nieuwe kennis en indrukken sluiten we de dag af.

En nu zelf, zoombijeenkomst
Nieuw voor dit jaar is een zoombijeenkomst na afloop van de cursusdagen. We gaan sparren met onze cursisten over het toepassen van inheemse planten in je eigen ontwerp- of hovenierspraktijk. Hierin bespreken we onderwerpen als geschiktheid van inheemse planten voor een border, sierwaarde voor de klant maar ook de waarde voor insecten en vogels, groeiplaats, onderhoud en eigen ervaringen.

Praktische informatie
De driedaagse Veldcursus valt onder het Oase Netwerk. Docenten zijn Jojanneke Bijkerk, Deyke en Ruurd van Donkelaar en Machteld Klees. Je leert een groot aantal inheemse planten kennen, frist je determinatiekennis op en leert hoe je deze planten in tuinen kunt toepassen. Verspreid over het seizoen (± mei, juli en augustus) vinden de cursusdagen plaats. In januari worden de cursusdagen en prijs voor 2023 vastgesteld. Informatie verschijnt op het prikbord en in nieuwsbrieven. Stuur bij interesse vast een mail aan m.klees@bureau-zonneklaar.nl, dan houden we je op de hoogte.

Tekst: Machteld Klees van Bureau Zonneklaar

Zilver voor Wilde Weelde!

‘De Wilde Weelde Stad’

Geen gouden plak zoals in 2012, maar zeker zo trots. Trots op een schitterende tuin en de vele complimenten. Een tuin met een prachtig lijnenspel, vele bijzonder elementen en weelderig groen.

Met veel enthousiasme en expertise is deze schitterende tuin vanaf augustus 2021 opgebouwd door leden van de vakgroep Wilde Weelde. Ten tijde van de wereldtentoonstelling hebben veel leden zich ingezet om de tuin te bemensen en gasten van heinde en verre te kunnen ontvangen en rondleiden.

De vele complimenten hebben eens te meer aangetoond waartoe de Wilde Weelde in staat is.

Zoals in het schitterende ontwerp bedacht komen te uitgangspunten van de Wilde Weelde allemaal terug in de tuin: bodem is de basis, planten maken de tuin, biodiversiteit, gifvrij, hergebruik, duurzaam materiaal gebruik en klimaatbestendig.

Deze 2e prijs is de kers op de taart! Wij danken iedereen die hieraan mee heeft gewerkt of op wat voor een manier dan ook een bijdrage heeft geleverd en bovenal willen wij alle bezoekers bedanken: bedankt!

Meer lezen over de slotceremonie en de andere winnaars? Kijk op Floriade Expo 2022

Hoofdontwerper: Emiel Versluis – Vis à Vis ontwerpers – +31 (0) 6 51 791 185 – info@visavisontwerpers.nl

Zonder Franne……

Op de Floriade op het eiland Utopia, tegenover de skyline van Almere, ligt de Wilde Weelde Stad, de tuin van Wilde Weelde.  


Maandag 13 september 2021 ging de eerste schop de grond in. Een week voor de opening werden de laatste puntjes op de i gezet en zeven maanden na de eerste schop lag er op 14 april, de openingsdag van de Floriade, een prachtige tuin waar heel veel Wilde Weelde-leden een (groen) steentje aan hadden bijgedragen. Een tuin om heel trots op te zijn!

Zo’n megaproject, waar heel veel mensen en bedrijven aan hebben meegewerkt, waar ik weet niet wat voor geregeld, gepland, afgestemd moet worden, kan niet zonder een projectcoördinator. En met Franne Ravensbergen (Seasons Gardening) hadden we een kanjer! We laten je graag wat nader met haar kennismaken.

Waar ben je geboren Rijnsburg Zuid-Holland
Burgerlijke staat single
Woont in Wognum
Opleiding Hogere Hotelschool Leeuwarden
1e baan Projectassistent ICT Centerparcs
Sport tuinieren? 😉
Vervoermiddel mijn uit Engeland geïmporteerde Kangoo
Boek al zolang niet aan lezen toegekomen, maar Lost Gardens of Heligan van Tim Smit. Het boek was voor mij, 15 jaar geleden, een eye-opener en een goede introductie in de Engelse tuincultuur en historie
Film The Biggest Little Farm
Muziek dance, rock, indie, metal
Onmisbaar mijn laptop

Franne groeide op tussen de fresia’s en werkte later in de weekenden en vakanties in de rozenkas van haar vader. Na omzwervingen in de horeca en IT vertrok Franne in 2010 naar Engeland, startte een eigen bedrijf en ging werken als Soft Landscaper. De term bestaat in Nederland niet, maar houdt in dat je je bezighoudt met de aanplant, het onderhoud, snoeien enz. Met het RHS Diploma in Horticulture en het bij Capel Manor in Regents Park behaalde diploma Garden Design heeft Franne twee, lekker degelijke Engelse opleidingen op zak waar ze enorm veel geleerd heeft.

Rond 2019 (maar helemaal zeker weet ze het niet meer) is Franne lid geworden van Wilde Weelde. Op aanraden van Jasper Helmantel, voorzitter van Wilde Weelde. Op een beurs kwam ze met Jasper in gesprek over haar werk bij een traditionele hovenier. Souldestroying vond ze het (grond moet schoon, vuil op de kar, schoffelen en onkruid branden). Wat een opluchting te ontdekken dat er gelijkgestemde mensen in Nederland bestaan.

Hoe ben je projectleider geworden
Dat vraag ik me nog steeds af haha! Ik zat in de Verkenningsgroep (een werkgroep binnen Wilde Weelde red.) die moest onderzoeken of we als vakvereniging mee wilden doen aan de Floriade. Hoe het precies is gelopen weet ik niet meer, maar de Floriade wilde één contactpersoon. Ik heb er zelf de titel projectcoördinator aangehangen omdat ik niet het gevoel had dat de projectgroep een leider nodig had maar meer een spin in het gecompliceerde web van Floriade BV met zijn eisen, vergunningen, toegangspassen enz.

In mijn werk voor een IT-project voor Centerparcs heb ik gezien hoe de randvoorwaarden goed moeten zijn: besluitvorming, verantwoording, communicatie enz. In Engeland vond ik het ontzettend leuk om mee te werken aan de RHS Chelsea & Hampton Court Flower Shows. De georganiseerde chaos, maar ook het hebben van een einddatum, dat ligt mij wel.

Wat kwam er allemaal op je pad
Het is mijn taak om alles te weten. Ik hoef geen details maar wel de grote lijnen. Andere projectgroep-leden kunnen zich prima redden in hun eigen vakgebied, maar uiteindelijk moeten alle lijnen wel ergens samenkomen.
In het begin hebben we een grove planning opgezet voor de bouw, de vergunningen enz. Door de veiligheidseisen van het bouwterrein kwam er een enorme hoeveelheid werk en kosten op ons af. Iedereen moest een GPI-cursus (over werkveiligheid) doen. Zo moesten er passen aangevraagd worden, meewerkers geïnformeerd worden over het dragen van veiligheidsschoenen, hesjes en helmen.

Ook de logistiek op het terrein gaf hoofdbrekens. Een klein voorbeeld: De vrachtwagen die 4800 tegels zou leveren kon alleen over rijplaten bij de Wilde Weelde Stad komen. Maar die rijplaten lagen er niet. Wie was daarvoor verantwoordelijk? Floriade BV/ Arcadis/ DuraVermeer?

Mensen te pakken krijgen en zorgen dat ze doen wat ze beloven was vaak een dingetje.

Ik ben ontzettend blij en dankbaar dat we een goed projectteam hebben. Zonder dit team had de tuin er niet gelegen. Iedereen droeg op zijn eigen manier een steentje bij, het ontwerp, de feedback op het ontwerp, de revisie. De daaruit voortvloeiende bestellingen van materialen en planten. Het daadwerkelijk bouwen door de beste vakmensen die ik ken, daarna de aanplant. Maar ook de communicatie naar de leden, het inrichten van de website en social media.

Wat was het meest spannende om te regelen
Het openingsfeestje voor alle leden op 9 april. Ik had dit niet via de Floriade BV geregeld want daar kwam ik niet door de bureaucratie heen. Dus was alleen de Security bij de poort ingelicht dat er wat extra mensen kwamen. Nadat ze 40 mensen binnen hadden gelaten kreeg ik een verontrustend telefoontje van Security. Gelukkig kon ik ze geruststellen maar dat was wel even spannend. Zou ik binnen WW eindigen als dat mens dat een illegaal Floriade feest, met arrestaties nadien, had veroorzaakt? 

Waar ben je het meest trots op
Dat we ondanks corona en de negatieve publiciteit, als vereniging een prachtige tuin hebben neergelegd. Dat we heel veel lovende commentaren krijgen van bezoekers die in onze tuin inspiratie krijgen zelf iets groens in eigen tuin te doen. Ambtenaren, beleidsmakers, groendocenten, leerlingen, senioren, kinderen, gezinnen…

Als we onze schouders ergens gezamenlijk onder zetten kunnen we dus heel veel bereiken.

Zaterdagavond 9 oktober sluiten de hekken weer. Je hebt heel veel gewerkt en rondgelopen op de Floriade.

Welke drie andere tuinen moeten bezoekers absoluut ook gaan zien
Persoonlijk vind ik de tuin van Europarcs leuk door het gebruik van de verschillende bodembedekkende materialen (perzikpitten, hazelnoot mulch). De tuin van Lageschaar vond ik begin dit jaar erg mooi, maar ik ben er de laatste tijd niet meer geweest. De Classics & Future borders vind ik interessant. Hier hebben gevestigde en aankomende ontwerpers beplantingsplannen gemaakt voor borders gelegen op een schuine helling. Wat ik er interessant aan vind is dat sommige borders heel goed werken en onderhouden worden. Andere borders werken minder goed en wordt duidelijk hoe belangrijk het is om, naast ontwerp en aanleg, een goed onderhoudsplan te hebben. 

Ook het gebruik van zon-minnende planten op een op het noorden gelegen talud geeft weer stof tot nadenken, right plant, right place….

Het was overall een geweldige ervaring!

Meanwhile op de Floriade

‘De tuin van De Wilde Weelde met de bank, de wand van boomstammen en overal het hergebruikte materialen is voor mij het duidelijke hoogtepunt van de Floriade. Het hergebruik van materialen zonder dat het afbreuk doet aan esthetiek én de natuur. Echt prachtig. Nadat ik hem ontdekte, ben ik ondertussen nog 4 keer op de floriade geweest en bezoek ik steeds de tuin als eerst, hij werkt kalmerend en sluit precies aan bij mijn wensen en uitgangspunten voor een tuin en een toekomstige woning.’

Reactie van een bezoeker op de website van Wilde Weelde

Beplanting in de Wilde Weelde Stad

De Wilde Weelde Stad, de tuin van Wilde Weelde op de Floriade vind je op Utopia-eiland.

De beplanting in de Wilde Weelde Stad bestaat uit inheemse planten gecombineerd met bekende kleurige tuinplanten. Het gonst van de insecten. Behalve een basis van vaste planten en heesters groeien in de Floriade tuin ook één- en tweejarige planten. Bol- en knolgewassen zorgen voor nog meer kleur en veel nectar voor vlinders en bijen.

Een groep van vier Wilde Weelde-leden heeft het beplantingsplan voor deze fantastische tuin gemaakt. Een korte kennismaking met twee leden van het beplantingsplan-team.

Margo van Beem (Vis à Vis Ontwerpers), verantwoordelijk voor het totaalplan en de uitwerking van een deel van het beplantingsplan en Silke Zandstra (Tuinzijde), verantwoordelijk voor de organisatie van de levering en het inplanten van de planten en deeluitwerking van het plan.

Wie is Margo van Beem?
Waar ben je geboren in Oudendijk (op d’n Ouwendijk aan het lege end), een piepklein dorpje bij Woudrichem
Burgelijke staat Sinds 1997 ben ik getrouwd met Albert den Dekker en we hebben 2 kinderen Tessa (21) en Mees (19) die allebei nog thuis wonen
Woont in Babyloniënbroek, sinds 1998
Opleiding Van 1988 tot 1992 heb ik gestudeerd aan de RHSTL te Boskoop (afstudeerrichting ‘beheer’). Het laatste jaar dat ik daar zat is de opleiding overgegaan naar Larenstein. Ik hoor bij de allerlaatste lichting van de Boskoopse ‘Gaiten’. In 2012 heb ik een module Groen Ruimtelijk Erfgoed gevolgd aan de HAS in Den Bosch.
Eerste baan Na mijn afstuderen woonde ik een tijdje in Eindhoven. Na vele sollicitaties kwam ik terecht bij een stratenmakersbedrijf in Engelen. Daar heb ik driekwart jaar gewerkt aan het opzetten van een hoveniersbedrijf met boomkwekerij.
Sport echt sporten doe ik op dit moment niet, maar fietsen en wandelen doe ik graag
Vervoermiddel Als het even kan ga ik op de fiets naar onze studio in Woudrichem, sinds een tijdje is dat een e-bike. Verder rij ik rond in een Ford Transit, beetje jammer zo’n diesel. Ik doe wel aan ‘greenwashing’ en tank HVO (blauwe Diesel)
Boek Verlaten Oorden van Cal Flyn
Film Interstellar (uit 2014)
Muziek van klassiek tot hardrock. Laatste grote concert waar ik bij was is Nightwish; The Greatest Show on Earth. Indrukwekkende lichtshow en heerlijk bombastisch.
Onmisbaar mijn katten

Ook Silke vulde de vragenlijst in
Waar ben je geboren in Vught
Burgelijke staat samenwonend met man en onze drie kinderen van bijna tien, bijna zes en bijna 😉 twee.
Woont in de fijne wijk Wittevrouwen in Utrecht
Opleiding Hogeschool Larenstein
Eerste baan als tiener had ik een bijbaantje bij een Fuchsiakwekerij
Sport paardrijden, yoga, pilates, feldenkreis, wandelen, maar alles op een laag tot zeer laag pitje.
Vervoersmiddel de fiets en helaas toch wel veel met mijn ouwe trouwe Opel Combo.
Boek De Ekologische Siertuin van Velt, door mijn ouders gekocht in 1992. Ik maak vooral gebruik van de plantenlijst achterin het boek.
Film Biggest Little Farm
Muziek Ik vond de muziek van theaterspektakel het Pauperparadijs waanzinnig. Componiste en zangeres Lavalu had daar een groot aandeel in en ik ben daarna nog naar een soloconcert van haar geweest in haar thuisstad Arnhem. Prachtig!
Onmisbaar Snoeischaar, Silky handzaag en het Nisaku Yamagatana Mokuetubatsuki Hori Hori 802 (een tuinmes)

Terug naar de Wilde Weelde Stad
Op de meest onverwachte plekken in de stad groeien planten. Stoepplanten verrassen ons vaak met hun vermogen om op de lastigste plaatsen te kunnen groeien. Bijvoorbeeld in kleine randjes tussen tegels en langs gevels waar zich organische stof en vocht verzamelt. Precies voldoende om een zaadje te laten kiemen en uiteindelijk uit te groeien tot een mooie plant. Geen onkruid maar gewild groen, omdat het niemand in de weg staat en het een begin vormt van de begroeiing in de versteende stad.

De spontaan groeiende planten in de stad inspireren Wilde Weelde om zo veel mogelijk plaatsen in de stad op een natuurlijke manier te beplanten. Geen groen behang, maar echte stadsnatuur. Beplanting voor de verbetering van de leefomgeving voor mens en dier.

Naturalistische borders en bloemrijk grasland
De kleurrijke borders zien er natuurlijk uit. Hier zien we de tuinvariaties van inheemse planten gemengd met tuinplanten die helemaal niet inheems zijn. De planten staan in herkenbare groepen bij elkaar. Veel tuinplanten zijn fantastische nectarleveranciers voor bijen en vlinders. Ze bloeien vaak nog in periodes dat veel inheemse planten al uitgebloeid zijn. Veel inheemse planten zijn behalve goede nectarleveranciers ook waardplanten voor specifieke vlinders en bijen. Ze hebben ze nodig om hun eitjes op af te zetten. Daarom is het belangrijk om in tuinen een juiste combinatie van zowel uitheemse als inheemse planten toe te passen.

Parallel aan de tuinplantenborder zien we nog een kleurige natuurlijk ogende border, die met een onderbreking doorloopt naar het moerasgedeelte in de vijver. De planten hierin zijn inheems in Nederland, maar groeien van nature niet altijd samen. Ze zijn hier gecombineerd om samen een mooi en fijn rijk bloeiend geheel te vormen.

Het bloemrijke grasland dat de poel omarmt lijkt een beetje op de ideale berm in de stad, waar soms niet meer ruimte is dan alleen een smalle strook tussen verhardingen. Dit bloemrijk grasland is beplant en ingezaaid met een uitgebalanceerd mengsel van inheemse vaste soorten en één- en tweejarigen, waardoor het een geheel lijkt.

Voedselbank
In steeds meer steden worden plekken gecreëerd om voedsel op kleine schaal te telen. Direct en vers beschikbaar voor de stadsmens en een goede manier om te zien hoe groente en fruit kan groeien. Gemakkelijk te bereiken voor onderhoud en oogst. Dit verhoogde plantvak noemen we de voedselbank. Het is een prachtige plek waar we allerlei eetbare planten, keukenkruiden en groentes laten groeien en later zullen oogsten.

De voedselbank wordt gevoed met waterspuwers. Daardoor blijft de bodem op een aantal plekken lekker vochtig. Op de zonnige plaatsen verdampt het water sneller en is het dus minder vochtig. Hier groeien de vaste kruiden. Op de meer vochtige plekken groeien eenjarige kruiden en groentes. Omdat er telkens geoogst wordt, zal het beeld het hele seizoen wisselen.

De lange gestapelde bakstenen muur in de schaduw, is begroeid met verschillende kleine muurplantjes die samen een gezonde basis met een grote biodiversiteit vormen.

Het beplantingsplan-team bestond verder uit Daan Kroon (stagiaire bij Vis à Vis Ontwerpers) en Rozemarijn Oosthoek (Rozemarijn Oosthoek). Rozemarijn is kunstenaar en enthousiast ecologisch tuinvrouw. Zij studeerde van 2008 -2012 aan de Artez hogeschool voor de Kunsten en rondde in 2020 haar opleiding ecologisch hovenier af. Zij woont en werkt tegenwoordig in Delft.

In het zomernummer van het blad Oase kun je nog meer lezen over de beplanting in de Wilde Weelde stad, een uitgebreid verhaal van Silke Zandstra.

Meanwhile op de Floriade

Mariska van Bergen van Biloba Groenontwerp en Moniek de Bakker van Tuin van de buren, beiden lid van vakvereniging Wilde Weelde stonden samen een dagje in de Wilde Weelde Stad op Utopia-eiland op de Floriade.

Mariska: ‘De Floriade kan wel wat positieve publiciteit gebruiken dus deel ik graag mijn persoonlijke ervaring tijdens een dagje aanwezig zijn in de Wilde Weelde Stad. Eerlijk is eerlijk… dat is geen straf. Wat een heerlijke plek is dit en wat een enthousiaste reacties. Een kleine selectie ‘Deze tuin leeft’, ‘Hier kan je echt even landen’ en ‘ deze tuin zou passen op een RHS Chelsea Flower Show’.

Een grote groep studenten van de Hogeschool Van Hall Larenstein uit Velp liet zich inspireren en de zwevende bank was een prima chillplek. Sommigen zochten verkoeling door pootje te baden in de vijver. Waar een stel enthousiastelingen zich vermaakten met het waterleven, waaronder een stel monsterlijke jufferlarven, die uit het water waren gevist.

Moniek: ‘Wat is de Wilde Weelde tuin groen geworden sinds ik er begin april voor de laatste keer was. Wat verandert de sfeer van een tuin als planten en siergrassen groter worden, bloemen bloeien, er water klatert en de vijver vol leven is! Je ziet bezoeker de tijd nemen om te genieten van de tuin. Even tot rust komen en uitblazen van het vele lopen. De Wilde Weelde Stad is een fantastische tuin geworden en voor velen het hoogtepunt van de Floriade. Je hoort het ze zeggen als je stiekem je oor te luister legt. Je leest het in het gastenboek. En ik vind het zelf ook… natuurlijk!

Ik ben er weer in september. Dan ziet de Wilde Weelde Stad er vast wéér heel anders uit. Ook de rest van het park staat nu volop in bloei en is echt een bezoek waard. Dus op naar de Floriade voor volop tuininspiratie.

Tekst: Mariska van Bergen en Moniek de Bakker
Foto’s: Moniek de Bakker

Floriade; de golvende bank

Tekst: Machteld Klees en Ivo de Vries Foto’s: Aart Hartog

Het hoofdontwerp van de Wilde Weelde tuin op de Floriade is een grote cirkel met daarbinnen een spiraalvorm. De cirkel en spiraal staan voor de natuurlijke kringloop en perfectie. Om die te bereiken formuleert Wilde Weelde 7 uitgangspunten die we uitdragen als ondernemers, ontwerpers, kwekers, hoveniers: de bodem is de basis, planten maken de tuin, we stimuleren biodiversiteit, werken gifvrij, klimaatbestendig & duurzaam en hergebruiken zo veel mogelijk materialen.

In de tuin staat een eik. Als je verder loopt over het pad, dat ook toegankelijk is voor bezoekers in een rolstoel, dan kom je bij een bank gemaakt van tegels. Daar kun je genieten van het uitzicht op de skyline van Almere, of terugkijken op het intieme groene ‘stadsplein’.
Het is een echte blikvanger in de Wilde Weelde-tuin, deze golvende bank. Vanaf het moment dat de Floriade opende is het een geliefde selfiespot. Veel bezoekers zijn ook nieuwsgierig naar de constructie. Een van de bedenkers van de golvende bank is Ivo de Vries, eigenaar van Gardening Angels.

Een korte kennismaking met Ivo de Vries:
Waar ben je geboren Gouda
Burgelijke staat getrouwd met Gemma en we hebben 3 kinderen: Zomer, Oek en Hinde
Woont in Houten
Opleiding Hoveniersopleiding in Breda,  GLR IN Frederiksoord en tuintherapie aan de HU in Amersfoort 
Eerste baan toen ik 14 was werkte ik wel 20 uur per week bij een boomkweker
Sport ooit volleybal, nu hovenieren
Vervoermiddel oldtimer Hanomag vrachtwagentje en een nieuwe bus met aanhanger. Helaas was elektrisch nog niet toereikend
Boek  ‘Misschien wisten zij alles: 313 verhalen over de eekhoorn en de andere dieren’ van Toon Tellegen. Dierenverhalen waarbij je gebaande paden verlaat
Film  FightClub (ik blijf een jongen)
Muziek De Kift. Persoonlijk uitgeroepen tot huisband van de Wilde Weelde
Onmisbaar inspirerende collega’s en kunstenaars:  Hundertwasser & Theo Jansen met zijn strandbeesten

Machteld Klees (tijdschrift Oase) interviewde Ivo de Vries over de tegelbank, voor het zomernummer (2022) van tijdschrift Oase. Het interview kun je hieronder lezen

Hoe kwamen jullie op het idee?
We wilden een bank die in de spiraal paste. Eigenlijk was het de bedoeling dat er een houten bank kwam. Het ontwerp schoot niet op, toen Emiel Versluis (hoofdontwerper Wilde Weelde tuin) met een schetsje kwam waaruit deze bank ontstond. Dat was een mooi proces, ik noem het ‘intercreativiteit’ als je samen verder komt dan alleen.

Hoe maak je zoiets?
Onder de bank ligt een fundering van stelconplaten. Hierop hebben we een mal gebouwd waar we zand in hebben gestort. Dat is speciaal zand dat zich sterk verdicht en hard wordt. Het liet zich goed in vorm brengen, glooiend maken, harken, aantrillen enzovoorts, net zolang tot de vorm van de bank goed was. Dat was heel belangrijk om de eerste laag tegels goed te kunnen leggen. Op de laagste punten werden sleuven gemaakt en met metselwerk een verbinding met de fundering. De bank is nergens helemaal vlak, waardoor water snel opzij wegloopt en het niet blijft staan. De eerste laag tegels werd los op het zand gelegd. Daarna werd laag na laag op elkaar vastgelijmd. In totaal bestaat de bank uit zeven lagen tegels.

Aanleg fase


Voor de te gebruiken tegellijm kregen we advies. De tegels kwamen van een bedrijf waar ik weleens overtollige partijen materiaal haalde. Ze hadden deze partij ‘winkeldochters’ en ‘b-keuze’ in de aanbieding, maar ze zijn prachtig. Als het lelijke tegels waren geweest was ik er niet aan begonnen. De techniek van de bank is gebaseerd op een eeuwenoude bouwwijze, het ‘tamboerijngewelf’ of de ‘Catalaanse’ boog. Deze bouwwijze stamt uit de Middeleeuwen en werd ontwikkeld in het Spaanse Catalonië. Door dunne lagen tegels op elkaar te plakken kunnen opvallend sterke boogconstructies worden gebouwd. Voor een uitgebreid artikel, kijk eens op www.lowtechmagazine.be en zoek op ‘tamboerijngewelf’.
We konden een laag tegels per dag doen, daarna moest de lijm drogen. Wel was het spannend of het niet zou vriezen voor de lijm was uitgehard, maar dat ging gelukkig goed. Ook was het opletten met de vallende wilgenblaadjes, die maakten vieze vlekken op de tegels. We hielden de bank dan ook steeds met een zeil afgedekt. Tot slot is de bank geïmpregneerd, dat maakt het materiaal minder kwetsbaar.

Het spannendste was het moment dat het zand eronderuit gegraven werd, maar de bank bleef mooi intact.

Wat vond je het leukste?
Dat is wel dat er door heel veel verschillende mensen is meegewerkt. Vlak voor de coronacrisis begon werd ik lid van Wilde Weelde. Voor mij was het een natuurlijke manier om tijdens het werk veel mensen te leren kennen.
Ook in particuliere tuinen maak ik graag bouwwerken en mozaïeken, met verschillende materialen. Ik werk vaker met mallen en zand of klei. Daarmee kun je goed bogen en andere leuke vormen metselen, bovendien zijn bogen heel sterk. Bouwwerken maken zonder waterpas, maar die wel jaren meegaan is heerlijk om te doen.

De bank zoals hij nu gebruikt wordt


Ivo de Vries is tuinontwerper, hovenier en lid van Wilde Weelde, www.gardeningangels.nl

Meanwhile in de Wilde Weelde Stad

Tekst en Foto’s: Gerben Welles

De zon schijnt volop als ik om 8.30 uur het Floriade terrein op ga. De tuin ligt er prachtig bij en het is een lust om de vele vogeltjes te zien en te horen. Eerst even koffie maken en het schepnet klaarleggen voor de kinderen die waterbeestjes willen gaan zoeken straks.

Vanaf 10 uur komen de eerste bezoekers binnen gedruppeld.
Een dameskoppel uit Brighton UK was meteen enthousiast. Ze hadden de Chelsea Flower show gezien, en ook de Floriade 2012 in Venlo, en deden nu een paar dagen Nederland. Een man uit Frankfurt vroeg of er in Duitsland een zustervereniging was van de Wilde Weelde want hij had hele goede plannen en zocht naar iemand voor de uitvoering daarvan. Daarna waren er dames uit Tsjechië die alleen voor de Floriade naar Nederland waren gekomen. Morgen hadden ze een rustdag en dan gingen ze weer naar huis. Een echtpaar uit de USA maakte een Rijnreis vanuit Zwitserland met als eindbestemming Amsterdam. Ze hadden over de Floriade gehoord en besloten het te bezoeken ‘ Amazing garden’ riepen ze. Bezoekers uit Finland, België, Japan, United Kingdom, België.

De leerlingen van Amsterdamse scholen, die een bezoek aan het Bostheater brachten, klommen in de rioleringsbuizen of gingen op zoek naar waterbeestje. Al met al een leuke gezellige boel.

De kinderen lieten mij spontaan rupsjes, lieveheersbeestjes en torretjes zien. 

De dames die elke 3 weken de Floriade bezoeken en altijd even in onze tuin gaan zitten om zich te verwonderen zijn er; medewerkers van architectenbureaus die een bedrijfsuitje hadden; studenten van een opleiding uit Velp. Allerlei bezoekers die de deur van de houten bak met bodemleven opentrekken.

De gids die op Utopia de rondleidingen verzorgt, vraagt of ik de bezoekers uit Egypte en de UK wat in het Engels over de tuin wil vertellen. Onze tuin wordt als hoogtepunt van de rondleiding op het eiland gezien en is daarom het eindpunt van de rondleiding.

Een docent van Aeres Hogeschool, die met excursies op de Floriade altijd de Wilde Weelde Tuin bezoekt vanwege het bijzondere ontwerp, vindt de tuin steeds mooier worden.

Ik spreek degene die verantwoordelijk was voor het bidboek waarmee, ruim 10 jaar geleden, de Floriade naar Almere is gehaald. Er is achter de schermen veel gebeurd zoals de versnelde aanleg van een bredere A6 en een breder spoor. Het kost niet alleen veel geld, maar het heeft Almere ook al veel gebracht ten voordele van de stad. Ook fijn om te horen. 

Er worden enorm veel foto’s en filmpjes gemaakt. Dat zal met het cortenstalen bord van de Wilde Weelde dat binnenkort in de tuin komt te staan, nog meer bekendheid genereren voor de vakvereniging. Al met al een heerlijke dag en nu de mensen verdwijnen komen de vogels weer terug.

De Floriade staat volop in bloei, een mooi moment om de tuin nu te komen bezoeken.

Een groene groet van Gerben Welles van Speeltoestel.nl (lid van Wilde Weelde en Springzaad) www.speeltoestel.nl

Wilde Weelde Stad, je tweede natuur

Floriade Expo 2022
Foto’s: Gerben Welles

Als je goed kijkt is er in een stedelijke omgeving ontzettend veel natuur te vinden. Op het eiland Utopia, tegenover de skyline van Almere, hebben we een nieuwe stad gecreëerd. De stad is een bijzonder ecosysteem; dynamisch en complex met hittestress, wateroverlast en achteruitgang van biodiversiteit. Er is van alles te leren over bodemleven, voedselkringlopen en wateropslag met behulp van planten.
De kracht van de stad is dat er legio mogelijkheden zijn om de natuur een handje te helpen.

Het ontwerp is tot stand gebracht door het ontwerpteam dat bestaat uit Emiel Versluis (Vis à Vis Ontwerpers), Ivo de Vries (Gardening Angels) en Huub Zoontjes (hzoontjes, bureau voor tuin & landschap)
Een snelle kennismaking met de hoofdontwerper, Emiel Versluis.

Geboren op eerste paasdag

Burgelijke staat Getrouwd

Woont in de oude vesting Woudrichem met een kleine stadstuin, groene daken en in het buitengebied nog een poldertuin.

Opleiding Leuke Lagere Agrarische School, verkorte opleiding Middelbare Tuinbouwschool; hoveniersopleiding en daarna extra lang Kunstacademie; Architectonische Vormgeving

Eerste baan Al tijdens de kunstacademie begonnen met ons ontwerpbureau en nu inmiddels al 28 jaar onderweg.

Sport Sinds 5 jaar sloeproeien, en fanatiek. 2 jaar geleden tussen de Corona lockdowns de Elfstedentocht geroeid in 33 uur.

Vervoersmiddelen Fiets en Suzuki Jimny (ons werkpaard in de poldertuin)

Boek Laatste boek waar ik tijd voor had: De Tovenaar en de Profeet van Charles C Mann, en gaat over 2 mannen die vanuit de wetenschap en technische kennis en anderzijds vanuit het belang voor behoud van de natuur oplossingen zochten voor de problematiek waar we

heden ten dage op het gebied van klimaatverandering en voedselvoorziening mee te maken hebben. En dat al voorzagen voor de tweede wereldoorlog. 

Film Seaspiracy; documentaire over een klimaatramp die zich voltrekt waar we nauwelijks weet van hebben. Als het wat luchtiger mag zijn; serie The New Pope (Netflix)

Muziek geen echte voorkeur, klassiek of pop. Laatste wat ik regelmatig hard kan zetten is Beirut van Ibrahim Maalouf

Onmisbaar vrijheid van creativiteit; met creativiteit vind je overal een oplossing voor.

En natuurlijk het oplaadsnoer voor mijn mobieltje😬

Ontwerp in vogelperspectief

Wilde Weelde Stad, je tweede natuur

Het hoofdontwerp is een grote cirkel met daarbinnen een spiraalvorm. De cirkel en spiraal staan voor natuurlijke kringloop en perfectie. Om die te bereiken formuleert Wilde Weelde 7 uitgangspunten die we uitdragen als ondernemers, ontwerpers, kwekers, hoveniers: de bodem is de basis, planten maken de tuin, we stimuleren biodiversiteit, werken gifvrij, klimaatbestendig en duurzaam en hergebruiken zo veel mogelijk materialen.

Omzoomd door een levende stadsmuur omarmen we een plek waar we mens en natuur samen laten komen. Vanaf het wandelpad wordt je blik getrokken naar een imposante ronde gevel, de stadsmuur. Opgebouwd uit aanwezige boomstammen gecombineerd met betonnen duiker- en rioolbuis-elementen. Elementen die je ook in de stad tegenkomt en die we als vensters in de stadsmuur tot leven laten komen. De muur zit vol nestelplekken voor vogels. Gevelgroen zoals klimplanten en muurbloempjes (e.a.) vergroenen de stadsmuur.

Het begin van de spiraal staat voor de bodem. De bodem is de basis, het begin van alle leven. Hier kun je de bodem bestuderen; een composthoop, wormenhotel of gewoon een opgelichte stoeptegel; de bodem als basis. Alles wat onder en boven de grond leeft vormt bij elkaar het fundament van de groene stad.

Het plan is opgebouwd uit hergebruikte materialen. Almere is in de jaren 60 -70 ontstaan, toen de 40/60cm betontegel in zwang was. De spiraal wordt dan ook opgebouwd uit deze 40/60cm betontegel.

Voedselbank

Aan een andere zijde hebben we een voedselbank bedacht. Het begrip voedselbank heeft misschien een negatieve klank. Wij laten zien hoe rijk het kan zijn om eten in je eigen omgeving te verbouwen. De voedselbank wordt gevoed door waterspuwers in de stadsmuur. Vanuit de voedselbank lopen we verder de spiraal af en komen we in het gedeelte van de groene, waterdoorlatende stoep. Een natuurlijke stoep waar overtollig regenwater gemakkelijk in weg trekt.

Iets verderop komen we bij de eik. Een eik levert een enorme bijdrage aan de biodiversiteit. Onderzoek heeft uitgewezen dat er minimaal 423 soorten organismen gebruik maken van de eik.

Lopen we verder over het pad, dat ook toegankelijk is voor bezoekers in een rolstoel, dan komen we bij een bank. Daar kun je genieten van het uitzicht op de skyline van Almere, of terugkijken op het intieme groene ‘stadsplein’. Voor de oever van het weerwater drijft een til, een kunstmatig eiland met ruimte voor het aqualeven in de stad. 

Vanaf de bank komen we in de binnencirkel, het meest groene gedeelte van de tuin. Een border met een grote diversiteit aan planten en een bloemenweide. Langs de helophytenfilter-oever loop je naar de poel, in het midden. De spiraal loopt door, de poel in. De poel is de bron van het leven en de cirkel die dit plan rond maakt.

Meer over de Wilde Weelde Stad door Emiel van Visavisontwerpers in een film van Ton Kraayenvanger

Meanwhile in de Wilde Weelde Stad

Tekst en foto’s: Dennis Meppelink van hoveniersbedrijf Meppelink

Laat me je meenemen in de Wondere Wilde Weelde tuin op de Floriade.

Bij aankomst was ik aangenaam verrast door de indrukwekkende tuin die de Wilde Weelders hebben aangelegd.

Tijdens de aanleg van deze tuin heb ik een aantal dagen meegewerkt, maar als het dan klaar is en je ziet de planten groeien, dan is dat toch nog weer heel wat anders.

In het eerste weekeind na de opening van de Floriade zijn er veel bezoekers geweest die een wandeling in onze tuin hebben gemaakt. Ik heb veel mensen gesproken die onder de indruk waren.

‘Jullie tuin is af’ of ‘Het voelt goed deze tuin’.

De bezoekers kwamen van over de hele wereld: Tsjechië, België, Duitsland, Wales en zelfs mensen uit de Verenigde Staten. Bezoekers die speciaal hebben gewacht om naar Nederland te komen om de Floriade te bezoeken.

Twee dames uit Wales hadden een grote boodschappentas met een soort kabouters bij zich. Dat waren de mascottes van een tuinbouwtentoonstelling, 30 jaar geleden in Wales. Al die mascottes gingen op de foto. Bijzonder dat mensen de moeite nemen om tassen vol met knuffels naar Nederland te slepen. Uiteraard waren er ook veel inwoners uit Almere met een jaarkaart die zeker van plan zijn om binnenkort weer een keer langs te komen.

Een van de eerste dingen die ik heb gedaan is het neerleggen van een schepnetje en een teiltje. Kinderen kunnen daarmee in de vijver op zoek gaan naar onderwaterdiertjes. Watertorretjes, watervlooien, cyclopen en kikkervisjes werden het meest gevangen. 

Niet alleen de kinderen vonden het leuk. Ook ouders en grootouders waren actief in de weer met een schepnetje.

Bezoekers maken volop foto’s en ze genieten van de zon op onze tegeltjesbank. De lepelkettingen vormen misschien wel het meest besproken onderdeel van de tuin. De lepels zijn zo verbogen dat er een ketting van is gemaakt. Er sijpelt water vanaf de waterspuwers langs de lepels naar beneden om daar in de tuin terecht te komen.

Kom langs op het Eiland Utopia op de Floriade waar naast de Wilde Weelde tuin meer groene projecten te zien zijn en laat je inspireren.

Groetjes,

Dennis Meppelink van hoveniersbedrijf Meppelink in Erica