Als ecologische hoveniers en ontwerpers hebben we sterk de neiging om bodem bedekkende beplanting als alles oplossend ‘medicijn’ in te zetten. Zo creëren we immers een groene én onderhoudsarme tuin: twee vliegen in één klap. Begrijp me niet verkeerd; vaak werkt dat prima! Maar er zijn een aantal kanttekeningen te plaatsen en er gelden zeker randvoorwaarden voor toepassing van dit ‘medicijn’.
Nederland heeft een ideaal klimaat voor onkruiden,eigenlijk moet ik zeggen: ongewenste kruidachtige planten. Het enige wat deze planten nodig hebben is een klein stukje kale grond om hun zaad te laten kiemen. Dat gaat vervolgens in een razend tempo, want wie het eerst komt, die het eerst maalt. Zo gaat dat in de natuur. Vooral in groeizame periodes van het jaar kan in een paar dagen tijd een stukje kale grond helemaal in beslag genomen zijn door allerlei -ongewenste- kruidachtige planten.
De bodembedekker kan hier wel degelijk een prima oplossing zijn, maar doe dat dan niet zoals mijn overbuurman. Op advies van het tuincentrum had hij zijn open en zonnige voortuin vorig jaar vol geplant met Pachysandra:â€Groeit binnen de kortste keren helemaal dicht mijnheer, komt geen onkruid meer doorâ€. Nu komt hij erachter dat de Pachysandra niet zo hard groeit als hem is voorgespiegeld (verkeerde omstandigheden gepaard gaand met ongeduld en verkeerde voorlichting). Dat ieder grassprietje of plantje dat er tussen groeit het beeld verstoort (monocultuur) en dat hij dus nu nog veel meer aan het schoffelen is dan voorheen. Bovendien is dat schoffelen tussen die relatief breekbare plantjes nog lastiger geworden ook (verkeerde verwachting gewekt).
Oké, je wil graag een onderhoudsvrije tuin. Dat kan ik niet bieden en dat kan geen enkele hovenier of ontwerper want dat bestaat gewoon niet. Zelfs een tuin waarin alleen maar beton gestort is moet regelmatig schoon gemaakt worden. Het onderhoud beperken is echter heel prima mogelijk. Het recept daarvoor is het gebruik van de juiste bodembedekkers die de ongewenste beplanting (meestal) de baas zijn of waarin de onkruiden opgaan alsof ze erin thuis horen.
Een ideale bodembedekker in veel omstandigheden en combinaties is de winterharde tuingeranium, ofwel Ooievaarsbek. Niet die geranium die in een pot aan de muur of schutting hangt, dat is de Pelargonium. Nee ik bedoel de Geranium macrorrhizum, de Geranium oxonianum of de Geranium cantabrigiense.
Ze groeien in de zon, in de schaduw en in het overgangsgebied. Ze groeien bijna altijd en in mei en juni belonen ze je ook nog eens met de prachtigste bloemen. Diverse varianten zijn zelfs in de winter groen. Tegenwoordig is er zelfs een Geranium ‘Rozanne’ die in mei begint te bloeien en daar pas mee stopt als het in november stevig begint te vriezen.
Heesters en grotere vaste planten groeien er gewoon doorheen en ze combineren fraai met diverse soorten siergrassen. Zo gecombineerd kan er ook rustig een keer een wild grasje of ander onkruidje doorheen groeien zonder dat het meteen opvalt. Aan ons ontwerpers en hoveniers de taak om de juiste combinaties in de juiste omstandigheden te adviseren en te gebruiken. Weet wat je klant verwacht en communiceer daarover in de taal die je klant begrijpt!
Ron van de Straat
Tuinontwerper bij Tuynplan