Deze maand de veelzijdige inheemse Betula pendula, ofwel ruwe berk in de schijnwerpers. Berucht bij mensen met een pollenallergie maar desondanks verdient deze sierlijke boom het absoluut om in de belangstelling te staan. Jaarrond biedt Betula een prachtig schouwspel en is tegelijkertijd waardevol voor vele insecten, zoals de berkenzaadgalmug en ook voor diverse vogels.
Bij het ontluiken van de eerste blaadjes medio april vormt de berk direct mannelijke en vrouwelijke bloemen. Bestuiving vindt plaats door middel van de wind. In de oksel van een schutblaadje groeit de rechtopstaande frisgroene vrouwelijke bloem. De hangende katjes vormen de mannelijke bloeiwijze. Na bevruchting gaan de vrouwelijke bloemen ook hangen en vormen zich zeer kleine gevleugelde nootjes. Voedsel voor vogels zoals sijsjes.
Je hebt wat ruimte nodig voor een berk die kan uitgroeien tot 30 meter maar je krijgt er wel wat voor terug. Deze boom heeft een sierlijke open kroon met hangende takken en heeft een heel mooi silhouet. De herfstkleur van de bladeren is opvallend geel en biedt een mooi schouwspel in het najaar. De berk leeft in symbiose met verschillende schimmels zoals de ‘rood met witte stippen’ vliegenzwam of de eetbare berkenboleet. Met wat geluk krijg je deze prachtige paddenstoelen ook in je tuin. De schors kleurt wit, is zeer kenmerkend en brengt in de winter sierwaarde. Deze berk wordt daarom ook wel zilverberk genoemd. Hoe ouder, hoe mooier de bast.
Behalve voedsel biedt deze boom ook plek voor vogels. In het zachte hout wordt door spechten holtes gehakt. Van deze holtes wordt ook door andere vogelsoorten gebruik gemaakt, zoals mezen.
Betula pendula verdraagt goed droogte en vormt daarmee een boom om te gebruiken op drogere plekken en is goed toepasbaar in ons veranderende klimaat. Plant deze boom bijvoorbeeld op een lichte plaats tegen een donkere achtergrond en creëer jaarrond een kleurrijk schouwspel.
Tekst & foto’s: Liesbeth Staat, Tuinen van Madelief